Księga wieczysta – najważniejsze informacje

Wpis do księgi wieczystej pozwala opisać stan prawny danej nieruchomości. W dokumentach znajdują się informacje dotyczące właścicieli oraz parametrów budynku, takich jak powierzchnia czy przeznaczenie, ale również zapis o zadłużeniach. Jak zbudowana jest księga, ile kosztuje jej założenie i kto może to zrobić?

Wpis do księgi wieczystej – komu przysługuje?

Wniosek o wpis do księgi wieczystej może złożyć osoba uprawniona do danej nieruchomości – jej właściciel oraz każdy, kto ma do niej ograniczone prawo rzeczowe lub kto otrzymał nieruchomość w użytkowanie wieczyste. O pozwolenie może wystąpić także wierzyciel lub właściwa państwowa jednostka organizacyjna.

Obowiązek zgłoszenia spoczywa na właścicielu między innymi w przypadku:

nabycia nieruchomości,
nabycia spadku,
podziału nieruchomości,
wprowadzenia aktualizacji istniejącej księgi,
przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności.

Jak dokonać wpisu i kto może to zrobić?

Księga wieczysta należy do rejestrów publicznych, a sposób jej funkcjonowania jest ustalony przepisami prawnymi. Właśnie dlatego wpisów dokonuje się na podstawie formalnych wniosków, składanych do Sądu Wieczystoksięgowego lub za pośrednictwem notariusza. Do wniosku należy dołączyć odpowiednie dokumenty, potwierdzające jego zasadność: orzeczenia sądu, akty notarialne czy decyzje administracyjne np. dotyczące wywłaszczenia. W wielu sytuacjach notariusz może dokonać rzeczonego wpisu jeszcze tego samego dnia co dana czynność notarialna. W pozostałych przypadkach konieczne okazuje się nieprocesowe postępowanie sądowe na podstawie wniosków.

Jak sprawdzić księgę wieczystą?

Informacje dotyczące ksiąg wieczystych można znaleźć na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości w zakładce „Rejestry i ewidencje”. Baza danych jest obecnie kompletna, dlatego da się w niej odszukać dane dotyczące wszystkich zarejestrowanych w ten sposób nieruchomości.

Jakie informacje należy przygotować, by znaleźć interesującą nas pozycję? Wystarczy znać elektroniczny numer księgi wieczystej przypisany do danej nieruchomości. Numer można zdobyć za pośrednictwem odpowiedniego Sądu Rejonowego właściwego dla miejsca położenia nieruchomości. W tym celu należy jednak uzasadnić swój wniosek, czyli wykazać się tzw. interesem prawnym. Pomocny może okazać się także Powiatowy Ośrodek Geodezyjno-Kartograficzny, gdzie możemy wystosować prośbę o wypis i wyrys.

Ile kosztuje dokonanie zmian w księdze wieczystej?

Założenie księgi wieczystej u notariusza kosztuje 100 zł. Od wniosku o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego pobiera się stałą opłatę o wysokości 200 złotych, z wyjątkiem sytuacji, w których prawo stanowi inaczej. W przypadku wniosków dotyczących udziału w prawie do własności kwotę oblicza się na podstawie opłaty stałej proporcjonalnie do wysokości udziału i wynosi ona nie mniej niż 100 złotych. Wpis do księgi wieczystej na podstawie dziedziczenia, zapisu, podziału spadku lub zniesienia współwłasności wiąże się z opłatą 150 zł.